24/03/2025
Letnie miesiące to idealny czas na górskie wędrówki. Słońce, dłuższy dzień i zazwyczaj przyjemna pogoda zachęcają do spędzania czasu na szlakach. Jednak wysokie temperatury stawiają przed nami specyficzne wyzwania, zwłaszcza jeśli chodzi o dobór odpowiedniego obuwia. Ciężkie, zimowe buty zdecydowanie nie sprawdzą się w takich warunkach. Kluczem do komfortowej i bezpiecznej letniej wędrówki są lekkie buty trekkingowe, które zapewnią odpowiednią wentylację, wsparcie i przyczepność, nie przegrzewając stopy.

Wybór właściwych butów na letnie szlaki może wydawać się skomplikowany, biorąc pod uwagę różnorodność dostępnych modeli. Czy postawić na niskie buty trekkingowe, a może lepszym wyborem będą buty trailowe lub podejściowe? Z membraną czy bez? Odpowiedź zależy od wielu czynników, takich jak planowana trasa, warunki pogodowe i indywidualne preferencje. Przyjrzyjmy się bliżej, na co zwrócić uwagę, wybierając idealne buty w góry na lato.
Dlaczego lekkie buty latem?
Głównym powodem, dla którego warto postawić na lekkie obuwie w ciepłych miesiącach, jest komfort termiczny. W wysokich temperaturach nasze stopy pocą się znacznie intensywniej. Ciężkie, masywne buty, zaprojektowane z myślą o niskich temperaturach i śniegu, będą dusić stopę, prowadząc do przegrzania, otarć i pęcherzy. Lekkie materiały i konstrukcja buta umożliwiają lepszą cyrkulację powietrza, co pomaga utrzymać stopę suchą i chłodną.
Dodatkowo, lżejsze buty to mniejsze obciążenie dla nóg. Każdy gram mniej na stopie przekłada się na mniejszy wysiłek podczas pokonywania kolejnych kilometrów, zwłaszcza na długich dystansach. To może mieć realny wpływ na nasze zmęczenie i wydajność na szlaku.
Kluczowe cechy letnich butów górskich
Wybierając buty na lato, powinniśmy zwrócić uwagę na kilka kluczowych elementów:
- Przewiewność: To absolutna podstawa. Materiały, z których wykonane są buty, powinny umożliwiać swobodny przepływ powietrza. Siateczkowe panele, lekkie tkaniny syntetyczne lub dobrze wentylowana skóra nubukowa to pożądane cechy.
- Wygoda i dopasowanie: Buty muszą być idealnie dopasowane do stopy. Za małe będą uciskać i powodować otarcia, za duże – sprawią, że stopa będzie się przesuwać, co również grozi kontuzjami i pęcherzami. Warto przymierzać buty po południu, gdy stopa jest lekko opuchnięta po całym dniu.
- Amortyzacja: Nawet na lżejszych szlakach nasze stawy są narażone na obciążenia. Dobra amortyzacja w podeszwie środkowej, często wykonana z pianki EVA lub PU, pochłania wstrząsy i zwiększa komfort marszu, zwłaszcza na twardym podłożu.
- Przyczepność podeszwy: Letnie szlaki bywają suche i pyliste, ale możemy też natrafić na mokre kamienie czy błoto po burzy. Podeszwa z agresywnym bieżnikiem, wykonana z dobrej jakości gumy (np. Vibram), jest kluczowa dla bezpieczeństwa i stabilności na zróżnicowanym terenie.
- Niska cholewka: Wiele letnich modeli charakteryzuje się niską cholewką, która kończy się przed kostką. Zapewnia to większą swobodę ruchu i lepszą wentylację w porównaniu do wysokich butów. Niska cholewka jest odpowiednia na lżejsze i średnio trudne technicznie szlaki, gdzie nie potrzebujemy tak silnego wsparcia dla kostki jak w trudnym, skalistym terenie czy zimą.
Membrana – tak czy nie?
Kwestia membrany (np. Gore-Tex, eVent, czy membrany własne producentów) w butach na lato budzi pewne kontrowersje. Membrana chroni przed przemakaniem z zewnątrz, co jest nieocenione podczas deszczu czy marszu po mokrej trawie. Jednocześnie jednak, nawet najbardziej "oddychająca" membrana ogranicza wentylację w porównaniu do butów jej pozbawionych.
- Buty z membraną: Warto rozważyć, jeśli planujemy wędrówki w regionach, gdzie letnie burze są częste i intensywne, lub jeśli szlaki prowadzą przez podmokłe tereny. Membrana zapewni suchość stopy w mokrych warunkach. Należy jednak pamiętać, że w upalne dni stopa może się w nich bardziej pocić.
- Buty bez membrany: Zapewniają maksymalną przewiewność i są idealne na suche, upalne dni. Jeśli przemokną, zazwyczaj schną szybciej niż buty z membraną. Są doskonałym wyborem na stabilną, słoneczną pogodę.
Wybór zależy od naszych priorytetów i prognozy pogody. Na zmienną pogodę w wyższych górach latem membrana może być dobrym zabezpieczeniem. Na niższe góry i stabilnie słoneczne dni, buty bez membrany zapewnią większy komfort termiczny.
Rodzaje obuwia na letnie szlaki
Na letnie wędrówki po górach możemy wybrać spośród kilku typów obuwia:
Lekkie buty trekkingowe (niskie)
To chyba najbardziej uniwersalny wybór na letnie szlaki o umiarkowanej trudności. Charakteryzują się niską cholewką, są stosunkowo lekkie, oferują dobrą amortyzację i przyczepność. Często wykonane są z połączenia materiałów syntetycznych i skóry, niekiedy z dodatkiem membrany. Są komfortowe na dłuższych dystansach i dobrze sprawdzają się na dobrze utrzymanych szlakach.
Buty trailowe
Pochodzą ze świata biegów górskich i są jeszcze lżejsze oraz bardziej dynamiczne od tradycyjnych butów trekkingowych. Oferują doskonałą przyczepność podeszwy na różnorodnym podłożu (ziemia, kamienie, błoto) i bardzo dobrą wentylację. Ich amortyzacja jest zazwyczaj wysoka, aby chronić stawy biegaczy, co jest również zaletą podczas szybkiego marszu. Niska cholewka i elastyczniejsza konstrukcja sprawiają, że są mniej sztywne i oferują mniejsze wsparcie dla kostki niż buty trekkingowe, ale jednocześnie dają większe "czucie" podłoża.
Buty podejściowe
To specyficzny rodzaj obuwia, które łączy cechy butów trekkingowych i wspinaczkowych. Zaprojektowane z myślą o poruszaniu się w trudniejszym, skalistym terenie, na via ferratach czy podczas dojścia pod ściany wspinaczkowe. Charakteryzują się bardzo dobrą przyczepnością na skale (często mają gładką strefę "climbing zone" na czubku podeszwy), precyzyjnym sznurowaniem sięgającym niemal czubków palców oraz sztywniejszą konstrukcją niż buty trailowe. Oferują dobre wsparcie, ale mogą być mniej komfortowe na długich, płaskich odcinkach szlaku niż typowe buty trekkingowe czy trailowe. Wersje niskie i średnie są popularnym wyborem na letnie szlaki w Tatrach czy innych skalistych górach.
Buty a teren – Karkonosze jako przykład
Wspomniane Karkonosze, z ich zróżnicowanymi szlakami – od szerokich, kamienistych ścieżek po bardziej strome i skaliste fragmenty – są dobrym przykładem gór, gdzie letnie lekkie buty trekkingowe z niską cholewką, buty trailowe, a nawet buty podejściowe mogą być dobrym wyborem. Na popularne, dobrze utrzymane szlaki, jak np. na Śnieżkę, lekkie buty trekkingowe lub trailowe zapewnią wystarczający komfort i przyczepność. Jeśli planujemy poruszać się po bardziej wymagających, skalistych fragmentach, buty podejściowe mogą okazać się lepszym rozwiązaniem ze względu na precyzję i przyczepność na skale. Niezależnie od wyboru, kluczowa jest przewiewność i dobra amortyzacja, aby zapewnić komfort podczas długiej letniej wędrówki.

Dopasowanie i komfort
Nawet najlepsze buty nie spełnią swojej roli, jeśli nie będą odpowiednio dopasowane. Pamiętaj, aby:
- Mierzyć buty po południu lub wieczorem.
- Zakładać skarpety, w których planujesz chodzić po górach (najlepiej bezszwowe, z materiałów technicznych).
- Po założeniu butów, przesunąć stopę maksymalnie do przodu – za piętą powinno być miejsce na wsunięcie jednego palca.
- Zasznurować buty i pochodzić w nich przez kilka minut, najlepiej po pochyłej powierzchni, aby sprawdzić, czy stopa nie przesuwa się do przodu i czy nic nie uciska.
- Upewnić się, że buty nigdzie nie uwierają i są komfortowe od pierwszego założenia. Pamiętaj, że letnie buty, zwłaszcza te syntetyczne, zazwyczaj nie "rozejdą się" znacząco.
Dbaj o swoje buty
Odpowiednia pielęgnacja przedłuży żywotność butów i zapewni ich funkcjonalność. Po każdej wędrówce wyczyść buty z błota i kurzu (np. szczotką i wodą), a następnie pozostaw do wyschnięcia w przewiewnym miejscu, z dala od bezpośrednich źródeł ciepła. Jeśli buty przemokły, można wypchać je gazetami, które wchłoną wilgoć.
Podsumowanie
Wybór odpowiednich butów w góry na lato to inwestycja w nasz komfort i bezpieczeństwo na szlaku. Lekkie, przewiewne modele z dobrą amortyzacją i przyczepnością podeszwy to podstawa. Zastanów się, czy potrzebujesz membrany, czy wolisz maksymalną wentylację. Rozważ, jaki typ obuwia (niskie trekkingowe, trailowe, buty podejściowe) najlepiej pasuje do charakteru planowanych tras. Pamiętaj o dokładnym dopasowaniu – to klucz do uniknięcia otarć i pęcherzy. Dobrze dobrana para butów sprawi, że letnie górskie wędrówki będą czystą przyjemnością.
Tabela porównawcza: Typy butów na letnie góry
Cecha | Lekkie buty trekkingowe (niskie) | Buty trailowe | Buty podejściowe |
---|---|---|---|
Waga | Średnia/Niska | Bardzo niska | Niska/Średnia |
Przewiewność | Dobra | Bardzo dobra | Dobra |
Amortyzacja | Dobra | Bardzo dobra | Średnia |
Wsparcie kostki | Ograniczone (niska cholewka) | Minimalne | Ograniczone (niska cholewka) |
Przyczepność | Dobra (różnorodne szlaki) | Bardzo dobra (różnorodne, luźne podłoże) | Doskonała (skała, kamienie) |
Sztywność | Średnia | Niska | Średnia/Wysoka |
Typowy teren | Umiarkowane szlaki, długie dystanse | Szybkie marsze, biegi górskie, zmienny teren | Skały, via ferraty, podejścia, trudniejsze szlaki |
Komfort na płaskim | Bardzo dobry | Bardzo dobry | Średni |
Często Zadawane Pytania (FAQ)
Czy mogę chodzić w górach latem w butach sportowych lub sneakersach?
Zdecydowanie odradzamy. Typowe buty sportowe nie są przeznaczone do poruszania się po górskim terenie. Mają zbyt słabą przyczepność podeszwy, brak odpowiedniego wsparcia dla stopy i kostki oraz niewystarczającą ochronę przed kamieniami czy nierównościami. Może to prowadzić do kontuzji.
A co z sandałami trekkingowymi?
Sandały trekkingowe mogą być komfortowe na bardzo łatwych, płaskich szlakach, np. w dolinach. Nie nadają się jednak na kamieniste, strome czy wymagające technicznie trasy, gdzie stopa potrzebuje pełnej ochrony i stabilizacji.
Jak sprawdzić, czy buty są dobrze dopasowane?
Najlepiej przymierzyć buty po południu, w skarpetach trekkingowych. Po zasznurowaniu butów, pięta powinna być stabilnie osadzona i nie podnosić się znacząco podczas chodzenia. Palce powinny mieć swobodę ruchu, a jednocześnie po przesunięciu stopy do przodu, za piętą powinno być miejsce (ok. 0.5-1 cm). Przejdź się w butach po sklepie, najlepiej po symulacji pochyłości, aby sprawdzić komfort.
Kiedy warto wybrać buty z membraną na lato?
Buty z membraną są dobrym wyborem, jeśli prognoza pogody zapowiada opady deszczu, planujesz wędrówki w terenie z dużą ilością rosy (np. poranki na łąkach) lub przez podmokłe obszary. Zapewniają wodoodporność, ale kosztem nieco mniejszej przewiewności.
Czy lekkie buty trekkingowe zapewniają wystarczające wsparcie dla kostki?
Lekkie buty trekkingowe z niską cholewką nie zapewniają tak silnego wsparcia dla kostki jak wysokie buty. Są odpowiednie na szlaki o umiarkowanej trudności, gdzie ryzyko skręcenia kostki jest mniejsze. Na trudniejsze, bardziej kamieniste i nierówne trasy, gdzie potrzebne jest większe wsparcie, lepszym wyborem mogą być buty ze średnią cholewką lub buty podejściowe, które choć niskie, bywają sztywniejsze.
Jak dbać o przewiewność butów bez membrany?
Regularne czyszczenie butów z kurzu i brudu jest kluczowe, ponieważ zapchane pory materiału ograniczają wentylację. Po każdej wycieczce warto wyjąć wkładki i pozostawić buty do wyschnięcia w przewiewnym miejscu. Używanie odpowiednich skarpet trekkingowych (syntetycznych lub z wełny merino) również pomaga w odprowadzaniu wilgoci ze stopy.
Zainteresował Cię artykuł Lekkie buty w góry na lato? Zajrzyj też do kategorii Trekking, znajdziesz tam więcej podobnych treści!