15/05/2025
Wybór odpowiednich butów to nie tylko kwestia stylu czy wygody, ale także materiału, z którego zostały wykonane. Jednym z najpopularniejszych i cenionych surowców w produkcji obuwia jest skóra – zarówno naturalna, jak i jej imitacje. Zrozumienie różnic między poszczególnymi rodzajami skóry pomoże Ci podjąć świadomą decyzję podczas zakupu i lepiej dbać o swoje obuwie. Przyjrzyjmy się bliżej, jakie skóry najczęściej spotykamy w butach i co je wyróżnia.

Skóra naturalna jest materiałem od wieków wykorzystywanym w produkcji obuwia ze względu na swoje unikalne właściwości. Zapewnia stopom oddychanie, co jest kluczowe dla komfortu noszenia przez wiele godzin. Jest również materiałem, który z czasem dopasowuje się do kształtu stopy, oferując indywidualne dopasowanie. Różnorodność skór naturalnych wynika przede wszystkim ze sposobu ich obróbki i wykończenia, co wpływa na ich wygląd, teksturę i właściwości użytkowe.
Najpopularniejsze Rodzaje Skór Naturalnych w Obuwiu
W przemyśle obuwniczym wykorzystuje się wiele rodzajów skór naturalnych, różniących się strukturą i procesem produkcji. Oto te najczęściej spotykane:
Skóra Licowa: Gładkość i Wytrzymałość
Skóra licowa to bez wątpienia najpopularniejszy rodzaj skóry naturalnej stosowanej w butach. Charakteryzuje się gładką powierzchnią, która jest naturalnym licem (wierzchnią warstwą) skóry zwierzęcej. Jej gładkość wynika z faktu, że warstwa ta nie jest w znaczący sposób szlifowana ani modyfikowana, dzięki czemu zachowuje swoją naturalną strukturę i rysunek (choć w procesie wykończenia może być korygowana). Skóra licowa jest bardzo wytrzymała, odporna na przetarcia i stosunkowo łatwa w pielęgnacji, co czyni ją idealnym wyborem do obuwia przeznaczonego do codziennego użytkowania, a także eleganckich butów wyjściowych. Jej trwałość i estetyczny wygląd sprawiają, że buty wykonane ze skóry licowej są często postrzegane jako inwestycja na lata.
Nubuk: Aksamitna Delikatność
Nubuk to rodzaj skóry o delikatnej, aksamitnej powierzchni. Efekt ten uzyskuje się poprzez lekkie oszlifowanie zewnętrznej warstwy, czyli lica skóry. Szlifowanie to sprawia, że krótkie, delikatne włoski stają się widoczne i tworzą charakterystyczną, miękką w dotyku fakturę. Nubuk jest ceniony za swój elegancki wygląd i przyjemną w dotyku powierzchnię. Jest jednak nieco bardziej wymagający w pielęgnacji niż skóra licowa – łatwiej chłonie wilgoć i brud, wymaga stosowania specjalistycznych preparatów do czyszczenia i impregnacji. Buty z nubuku, często spotykane w casualowym i sportowym obuwiu, dodają stylizacjom subtelnej elegancji.

Zamsz i Welur: Miękkość i Przewiewność
Choć często mylone, zamsz i welur to różne rodzaje skór o włóknistej strukturze. Zamsz to skóra o miękkiej, włóknistej strukturze i nieco dłuższym włosiu niż welur. Jest bardziej elastyczny i przewiewny, co czyni go dobrym wyborem na cieplejsze dni lub dla osób ceniących sobie wysoki komfort noszenia. Welur natomiast charakteryzuje się krótszym włosiem, jest bardzo miękki i przyjemny w dotyku. Oba rodzaje skór powstają poprzez obróbkę wewnętrznej warstwy skóry (mizdry) lub dwoiny. Podobnie jak nubuk, zamsz i welur wymagają odpowiedniej pielęgnacji i ochrony przed wilgocią i zabrudzeniami. Są popularne w produkcji botków, mokasynów, a także eleganckich butów.
Skóra Lakierowana: Błyszczący Akcent
Skóra lakierowana wyróżnia się charakterystyczną, błyszczącą powierzchnią. Efekt ten uzyskuje się poprzez nałożenie na powierzchnię skóry specjalnej warstwy lakieru lub tworzywa syntetycznego. Skóra lakierowana jest gładka, sztywna i efektowna, co sprawia, że jest często wykorzystywana w obuwiu wizytowym, eleganckich czółenkach czy męskich butach do garnituru. Jej pielęgnacja różni się od innych skór – wymaga stosowania środków przeznaczonych specjalnie do powierzchni lakierowanych, aby uniknąć pękania warstwy wierzchniej.
Skóra Dwoina – Tańsza Alternatywa
Warto wspomnieć również o skórze dwoinowej, zwanej też szpaltą. Jest to pośledni gatunek skóry, który powstaje w procesie dwojenia (rozcinania) grubej skóry, np. bydlęcej czy świńskiej, na dwie lub więcej warstw. Wierzchnia warstwa to skóra licowa o pożądanej grubości. Pozostałość, czyli spodnia warstwa, to właśnie dwoina. Charakteryzuje się ona inną strukturą niż skóra licowa – często ma mniej jednolitą powierzchnię i jest mniej odporna mechanicznie. Jako surowiec odpadowy, dwoina jest znacznie tańsza od skóry licowej, co sprawia, że jest często wykorzystywana do produkcji tańszych odpowiedników wyrobów ze skóry, w tym obuwia, lub jako materiał uzupełniający w mniej widocznych częściach buta. Dwoina może być poddawana różnym procesom uszlachetniającym, aby upodobnić ją do droższej skóry licowej. Może być barwiona na ten sam kolor, mieć wytłaczane wzory imitujące lico, a nawet być laminowana sztucznym licem z tworzywa, tworząc tzw. by-cast (skórę powlekaną poliuretanem). Rozpoznanie dwoiny jest ważne, ponieważ buty z niej wykonane mogą mieć inną trwałość i właściwości niż te z pełnowartościowej skóry licowej.

Syntetyczne Imitacje: Skóra Ekologiczna
Obok skór naturalnych, w produkcji obuwia powszechnie stosuje się również materiały syntetyczne imitujące skórę, często nazywane skórą ekologiczną. Skóra ekologiczna to syntetyczny materiał, który ma naśladować wygląd i fakturę skóry naturalnej. Wykonana jest zazwyczaj z tworzyw sztucznych, takich jak poliuretan (PU) czy polichlorek winylu (PCV), naniesionych na podkład tekstylny. Choć może wyglądać podobnie do skóry naturalnej i jest często tańsza oraz łatwiejsza w czyszczeniu, zazwyczaj nie zapewnia takiego samego poziomu oddychalności i komfortu noszenia jak skóra naturalna. Jej trwałość może być różna w zależności od jakości użytych tworzyw.
Porównanie Rodzajów Skór w Obuwiu
Aby lepiej zrozumieć różnice między poszczególnymi rodzajami skór, przyjrzyjmy się ich kluczowym cechom w formie tabeli:
Rodzaj skóry | Powierzchnia | Właściwości | Zastosowanie w obuwiu |
---|---|---|---|
Skóra licowa | Gładka, z widocznym naturalnym rysunkiem | Bardzo wytrzymała, odporna, oddychająca, łatwa w pielęgnacji (standardowej) | Eleganckie buty, obuwie codzienne, buty trekkingowe |
Nubuk | Aksamitna, delikatnie szlifowane lico | Miękka, oddychająca, wymaga specjalistycznej pielęgnacji, chłonie wilgoć | Buty casualowe, mokasyny, botki |
Zamsz / Welur | Włóknista, z krótszym (welur) lub dłuższym (zamsz) włosiem | Miękka, elastyczna, przewiewna, wymaga specjalistycznej pielęgnacji, chłonie wilgoć | Botki, kozaki, mokasyny, obuwie casualowe |
Skóra lakierowana | Błyszcząca, gładka | Sztywna, efektowna, wymaga specjalistycznej pielęgnacji (do lakieru) | Obuwie wizytowe, czółenka, buty wieczorowe |
Dwoina | Różna, często szorstka lub uszlachetniana (np. wytłaczana) | Mniejsza odporność mechaniczna niż lico, tańsza, oddychalność zależy od obróbki | Tańsze buty, elementy obuwia (np. języki, wstawki), obuwie robocze |
Skóra ekologiczna | Różna (imitująca lico, zamsz itp.) | Trwała (różnie), łatwa w czyszczeniu, zazwyczaj słabo oddychająca, syntetyczna | Obuwie modowe, tańsze buty, obuwie wegańskie |
Często Zadawane Pytania (FAQ)
Podsumowując, oto odpowiedzi na kilka popularnych pytań dotyczących skór na buty:
Q: Czy skóra naturalna jest zawsze najlepszym wyborem?
A: Skóra naturalna jest ceniona za oddychalność, komfort i trwałość (zwłaszcza skóra licowa). Jest często uważana za jeden z najlepszych materiałów, ale wybór zależy od przeznaczenia butów i preferencji. Materiały tekstylne są świetne na lato (lekkie, przewiewne), a tworzywa sztuczne są trwałe i łatwe w czyszczeniu (dobre do sportu i na co dzień).
Q: Czym różni się nubuk od zamszu?
A: Oba mają włóknistą powierzchnię, ale nubuk powstaje przez oszlifowanie lica (wierzchniej warstwy skóry) i ma bardzo krótkie, aksamitne włosie. Zamsz powstaje przez obróbkę spodniej warstwy skóry (lub dwoiny) i ma dłuższe włosie niż welur, jest bardziej elastyczny i przewiewny. Welur ma najkrótsze włosie ze skór napped.

Q: Do czego wykorzystuje się dwoinę?
A: Dwoina, będąca tańszym surowcem odpadowym z procesu rozcinania skóry, jest wykorzystywana jako uzupełnienie w mniej widocznych miejscach obuwia lub do produkcji tańszych wersji butów. Może być również uszlachetniana (barwiona, wytłaczana, laminowana) aby wyglądać podobnie do skóry licowej.
Q: Co to jest skóra ekologiczna?
A: Skóra ekologiczna to syntetyczny materiał, zazwyczaj wykonany z tworzyw sztucznych, który ma na celu imitować wygląd skóry naturalnej. Nie jest to prawdziwa skóra.
Znajomość rodzajów skór i materiałów używanych do produkcji obuwia pozwala na lepsze dopasowanie butów do potrzeb, oczekiwań i warunków użytkowania. Pamiętaj, że każdy rodzaj skóry wymaga odpowiedniej pielęgnacji, aby zachować swoje właściwości i estetyczny wygląd na dłużej.
Zainteresował Cię artykuł Rodzaje Skór Naturalnych na Buty? Zajrzyj też do kategorii Obuwie, znajdziesz tam więcej podobnych treści!